Unia Europejska podjęła ważny krok w kierunku zmniejszenia ilości odpadów i wydłużenia cyklu życia produktów. Z dniem 13 czerwca 2024 roku weszła w życie dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady UE 2024/1799, która zmienia podejście do naprawy towarów. Celem tych zmian jest ograniczenie przedwczesnego pozbywania się zdatnych do użytku produktów oraz zachęcenie konsumentów do ich dłuższego użytkowania.
Prawo do naprawy i dostępności części zamiennych
Kluczowym elementem zmian jest umocnienie praw konsumenta do naprawy towarów. To koniec ery produkowania sprzętu, który ląduje w koszu po okresie gwarancji, bo producent nie przewidział możliwości wymiany psujących się części. Nowe regulacje mają zapobiegać praktykom, które utrudniają lub uniemożliwiają naprawę towarów, takim jak stosowanie jednorazowych elementów czy ograniczanie dostępu do dokumentacji technicznej.
Czas na wdrożenie zmian
Kraje członkowskie Unii Europejskiej mają czas na wdrożenie dyrektywy do 31 lipca 2026 roku.
Obowiązki producentów i sprzedawców
Producenci i sprzedawcy będą zmuszeni dostosować się do nowych wymagań. O jakie dokładnie chodzi?
- Prawo do naprawy – po upływie standardowego okresu gwarancyjnego konsumenci nadal będą mieli możliwość oddania towaru do naprawy, o ile będzie ona technicznie możliwa.
- Obowiązek informacyjny – producent będzie musiał w jasny i łatwo dostępny sposób udostępnić klientom informacje na temat możliwości naprawy.
- Dostępność części zamiennych – dyrektywa nakłada na producentów obowiązek udostępnienia części zamiennych do zepsutego sprzętu.
- Platforma internetowa napraw – wszystkie kraje członkowskie do 31.07.2027 r. będą musiały zapewnić platformę, na której konsument będzie mógł w łatwy sposób znaleźć serwis naprawczy.
- Prawo do naprawy – po upływie standardowego okresu gwarancyjnego konsumenci nadal będą mieli możliwość oddania towaru do naprawy, o ile będzie ona technicznie możliwa.
O jakich towarach mowa?
Lista urządzeń, które muszą zostać zaprojektowane z myślą o naprawie:
- pralki i pralko-suszarki [1],
- zmywarki do naczyń [2],
- urządzenia chłodnicze [3],
- telewizory i monitory [4],
- sprzęt do spawania [5],
- odkurzacze [6],
- serwery i sprzęt do przechowywania danych [7],
- telefony komórkowe, bezprzewodowe i komputery typu slate [8],
- suszarki bębnowe [9],
- baterie w lekkich środkach transportu [10].
Wpływ na środowisko i zrównoważony rozwój
Zmiany, o których mowa, są konieczne, aby zmniejszyć ilość elektrośmieci i innych odpadów, które powstają na skutek wyrzucania wciąż sprawnych produktów. Wydłużenie cyklu życia urządzeń poprzez promowanie napraw pozwoli uchronić planetę przed nadmierną eksploatacją zasobów naturalnych i przyczyni się do redukcji emisji CO2.
W skrócie:
- 13 czerwca 2024 roku weszła w życie dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady UE 2024/1799, która ma na celu ograniczenie marnotrawstwa zdatnych do użytku towarów.
- Kraje członkowskie mają czas na pełne wdrożenie dyrektywy do 31 lipca 2026 roku.
- Producent będzie musiał komunikować możliwość naprawy produktów i zapewnić dostępność części zamiennych.
- Do 31 lipca 2027 r. wszystkie kraje UE będą musiały zapewnić konsumentom platformę internetową umożliwiającą znalezienie serwisu naprawczego.
- Naprawione towary będą objęte dodatkową gwarancją 12 miesięcy.
- Produkty będzie można naprawiać także po upływie gwarancji, jeśli naprawa jest technicznie możliwa.
Wykaz aktów prawnych:
- https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=celex:32019R2023
- https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=celex:32019R2022
- https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/ALL/?uri=CELEX:32019R2019
- https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX:32019R2021
- https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/ALL/?uri=CELEX:32019R1784
- https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/ALL/?uri=celex:32013R0666
- https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX:32019R0424
- https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX%3A32023R1670
- https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX:32023R2533
- https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/ALL/?uri=CELEX:32023R1542